இணையவழி ஆன்மீக நூலகம்

Digital Library

Home    Books


சாமளா தண்டகம்

சாமளா தண்டகம் (Shyamala Dandakam) is a highly revered and intricate devotional hymn composed by the great poet-sage Kālidāsa. This composition is a praise of Goddess Shyamala (also known as Saraswati, the goddess of wisdom, art, music, and eloquence). The term "Dandakam" refers to a specific type of metrical verse in Sanskrit poetry that does not follow the usual restrictions on syllables, creating a flowing, lyrical, and musical effect.

சாமளா தண்டகம்

மாணிக்யவீணாமுபலாலயந்தீம்
மதாலஸாம் மஞ்ஜுலவாக்விலாஸாம்|
மாஹேந்த்ரநீலத்யுதி-
கோமலாங்கீம்
மாதங்ககன்யாம் மனஸா ஸ்மராமி|


சதுர்புஜே சந்த்ரகலாவதம்ஸே
குசோன்னதே குங்குமராகஶோணே|
புண்ட்ரேக்ஷுபாஶாங்குஶ-
புஷ்பபாண-
ஹஸ்தே நமஸ்தே ஜகதேகமாத꞉|


மாதா மரகதஶ்யாமா மாதங்கீ மதஶாலினீ|
குர்யாத் கடாக்ஷம் கல்யாணீ கதம்பவனவாஸினீ|
ஜய மாதங்கதனயே ஜய நீலோத்பலத்யுதே|
ஜய ஸங்கீதரஸிகே ஜய லீலாஶுகப்ரியே|
ஜய ஜனனி ஸுதாஸமுத்ராந்த-


ருத்யன்மணீத்வீப-
ஸம்ரூடபில்வாடவீ-
மத்யகல்பத்ருமாகல்ப-
காதம்பகாந்தாரவாஸப்ரியே க்ருத்திவாஸப்ரியே ஸர்வலோகப்ரியே।
ஸாதராரப்தஸங்கீத-


ஸம்பாவனாஸம்ப்ரமாலோல-
நீபஸ்ரகாபத்தசூலீஸநாதத்ரிகே ஸானுமத்புத்ரிகே।
ஶேகரீபூதஶீதாம்ஶு-
ரேகாமயூகாவலீ-
பத்தஸுஸ்னிக்தநீலாலக-


ஶ்ரேணிஶ்ருங்காரிதே லோகஸம்பாவிதே।
காமலீலாதனு꞉-
ஸன்னிபப்ரூலதாபுஷ்ப-
ஸந்தோஹஸந்தேஹ-
க்ருல்லோசனே வாக்ஸுதாஸேசனே।


சாருகோரோசனாபங்ககேலீ-
லலாமாபிராமே ஸுராமே ரமே।
ப்ரோல்லஸத்த்வாலிகா-
மௌக்திகஶ்ரேணிகா-
சந்த்ரிகாமண்டலோத்பாஸி-


லாவண்யகண்ட-
ஸ்தலன்யஸ்தகஸ்தூரிகா-
பத்ரரேகாஸமுத்பூத-
ஸௌரப்யஸம்ம்ப்ராந்த-
ப்ருங்காங்கநாகீத-


ஸாந்த்ரீபவன்மந்த-
தந்த்ரீஸ்வரே ஸுஸ்வரே பாஸ்வரே।
வல்லகீவாதன-
ப்ரக்ரியாலோலதாலீ-
தலாபத்ததாடங்கபூஷா-


விஶேஷான்விதே ஸித்தஸம்மானிதே।
திவ்யஹாலாமதோத்வேல-
ஹேலாலஸச்சக்ஷு-
ராந்தோலனஶ்ரீஸமாக்ஷிப்த-
கர்ணைகநீலோத்பலே ஶ்யாமலே।


பூரிதாஶேஷ-
லோகாபிவாஞ்சாபலே ஶ்ரீபலே।
ஸ்வேதபிந்தூல்லஸத்பால-
லாவண்யநிஷ்யந்த-
ஸந்தோஹஸந்தேஹ-


க்ருந்நாஸிகாமௌக்திகே ஸர்வவிஶ்வாத்மிகே ஸர்வஸித்த்யாத்மிகே காலிகே।
முக்தமந்தஸ்மிதோதார-
வக்த்ரஸ்புரத்பூக-
தாம்பூலகர்பூர-
கண்டோத்கரே ஜ்ஞானமுத்ராகரே।


ஸர்வஸம்பத்கரே பத்மபாஸ்வத்கரே ஶ்ரீகரே।
குந்தபுஷ்பத்யுதிஸ்னிக்த-
தந்தாவலீநிர்மலாலோல-
கல்லோலஸம்மேலன-
ஸ்மேரஶோணாதரே சாருவீணாதரே பக்வபிம்பாதரே।


ஸுலலிதனவயௌவனாரம்ப-
சந்த்ரோதயோத்வேல-
லாவண்யதுக்தார்ணவா-
விர்பவத்கம்பு-
பிம்போகப்ருத்கந்தரே ஸத்கலாமந்திரே மந்தரே।


திவ்யரத்னப்ரபா-
பந்துரச்சன்னஹாராதி-
பூஷாஸமுதத்யோத-
மானானவத்யாங்கஶோபே ஶுபே।
ரத்னகேயூரரஶ்மிச்சடாபல்லவ-


ப்ரோல்லஸத்தோல்லதா-
ராஜிதே யோகிபி꞉ பூஜிதே।
விஶ்வதிங்மண்டல-
வ்யாப்தமாணிக்யதேஜ꞉-
ஸ்புரத்கங்கணாலங்க்ருதே விப்ரமாலங்க்ருதே ஸாதுபி꞉ பூஜிதே।


வாஸராரம்பவேலா-
ஸமுஜ்ஜ்ரும்பமாணாரவிந்த-
ப்ரதித்வந்த்விபாணித்வயே ஸந்ததோத்யத்தயே அத்வயே।
திவ்யரத்னோர்மிகா-
தீதிதிஸ்தோம-


ஸந்த்யாயமானாங்குலீ-
பல்லவோத்ய-
ந்நகேந்துப்ரபாமண்டலே।
ஸன்னுதாகண்டலே சித்ப்ரபாமண்டலே ப்ரோல்லஸத்குண்டலே।
தாரகாராஜினீ-


காஶஹாராவலி-
ஸ்மேரசாருஸ்தநாபோக-
பாரானமன்மத்ய-
வல்லீவலிச்சேத-
வீசீஸமுத்யத்ஸமுல்லாஸ-


ஸந்தர்ஶிதாகார-
ஸௌந்தர்யரத்னாகரே வல்லகீப்ருத்கரே கிங்கரஶ்ரீகரே।
ஹேமகும்போப-
மோத்துங்கவக்ஷோஜ-
பாராவனம்ரே த்ரிலோகாவனம்ரே।


லஸத்வ்ருத்தகம்பீர-
நாபீஸரஸ்தீர-
ஶைவாலஶங்காகரஶ்யாம-
ரோமாவலீபூஷணே மஞ்ஜுஸம்பாஷணே।
சாருஶிஞ்சத்கடீ-


ஸூத்ரநிர்பத்ஸிதானங்க-
லீலாதனுஶ்ஶிஞ்சினீ-
டம்பரே திவ்யரத்னாம்பரே।
பத்மராகோல்லஸன்மேகலா-
மௌக்திக-


ஶ்ரோணிஶோபாஜிதஸ்வர்ண-
பூப்ருத்தலே சந்த்ரிகாஶீதலே।
விகஸிதனவ-
கிம்ஶுகாதாம்ரதிவ்யாம்ஶுக-
ச்சன்னசாரூருஶோபா-


பராபூதஸிந்தூர-
ஶோணாயமானேந்த்ர-
மாதங்கஹஸ்மார்கலே வைபவானர்க்கலே।
ஶ்யாமலே கோமலஸ்னிக்த்த-
நீலோத்பலோத்பாதி-


தானங்கதூணீரஶங்கா-
கரோதாரஜங்காலதே சாருலீலாகதே।
நம்ரதிக்பாலஸீமந்தினீ-
குந்தலஸ்னிக்த்த-
நீலப்ரபாபுஞ்சஸஞ்ஜாத-


துர்வாங்குராஶங்க-
ஸாரங்கஸம்யோக-
ரிங்கந்நகேந்தூஜ்ஜ்வலே ப்ரோஜ்ஜ்வலே।
நிர்மலே ப்ரஹ்வதேவேஶ-
லக்ஷ்மீஶபூதேஶ-


தோயேஶவாணீஶ-
கீநாஶதைத்யேஶயக்ஷேஶ-
வாய்வக்னிகோடீர-
மாணிக்யஸம்ஹ்ருஷ்ட-
பாலாதபோத்தாம-


லாக்ஷாரஸாருண்ய-
தாருண்யலக்ஷ்மீ-
க்ருஹீதாங்க்ரிபத்ம்மே ஸுபத்மே உமே।
ஸுருசிரனவரத்ன-
பீடஸ்திதே ஸுஸ்திதே।
ரத்னபத்மாஸனே ரத்னஸிம்ஹாஸனே।


ஶங்கபத்மத்வயோபாஶ்ரிதே விஶ்ருதே।
தத்ர விக்னேஶதுர்கா-
வடுக்ஷேத்ரபாலைர்யுதே மத்தமாதங்ககன்யா-
ஸமூஹான்விதே பைரவைரஷ்டபிர்வேஷ்டிதே।
மஞ்சுலாமேனகா-


த்யங்கநாமானிதே தேவி வாமாதிபி꞉ ஶக்திபி꞉ ஸேவிதே।
தாத்ரி லக்ஷ்ம்யாதிஶக்த்யஷ்டகை꞉ ஸம்யுதே மாத்ருகா-
மண்டலைர்மண்டிதே।
யக்ஷகந்தர்வஸித்தாங்கனா-
மண்டலைரர்சிதே।


பைரவீஸம்வ்ருதே பஞ்சபாணாத்மிகே பஞ்சபாணேன ரத்யா ச ஸம்பாவிதே।
ப்ரீதிபாஜா வஸந்தேன சானந்திதே பக்திபாஜம் பரம் ஶ்ரேயஸே கல்பஸே।
யோகினாம் மானஸே த்யோதஸே சந்தஸாமோஜஸா ப்ராஜஸே।
கீதவித்யாவினோதாதி-
த்ருஷ்ணேன க்ருஷ்ணேன ஸம்பூஜ்யஸே।


பக்திமச்சேதஸா வேதஸா ஸ்தூயஸே விஶ்வஹ்ருத்யேன வாத்யேன வித்யாதரைர்கீயஸே।
ஶ்ரவணஹரதக்ஷிணக்வாணயா வீணயா கின்னரைர்கீயஸே।
யக்ஷகந்தர்வஸித்தாங்கனா-
மண்டலைரர்ச்யஸே।
ஸர்வஸௌபாக்யவாஞ்சாவதீபி-


ர்வதூபிஸ்ஸுராணாம் ஸமாராத்யஸே।
ஸர்வவித்யாவிஶேஷத்மகம் சாடுகாதா ஸமுச்சாரணாகண்ட-
மூலோல்ல-
ஸத்வர்ணராஜித்ரயம் கோமலஶ்யாமலோதார-
பக்ஷத்வயம் துண்டஶோபாதிதூரீ-


பவத்கிம்ஶுகம் தம் ஶுகம் லாலயந்தீ பரிக்ரீடஸே।
பாணிபத்மத்வயே-
நாக்ஷமாலாமபி ஸ்பாடிகீம் ஜ்ஞானஸாராத்மகம் புஸ்தகஞ்சங்குஶம் பாஶமாபிப்ரதீ தேன ஸஞ்சிந்த்யஸே।
தஸ்ய வக்த்ராந்தராத் கத்யபத்யாத்மிகா பாரதீ நி꞉ஸரேத் யேன வாத்வம்ஸநாதா க்ருதிர்பாவ்யஸே।
தஸ்ய வஶ்யா பவந்தி ஸ்த்ரிய꞉ பூருஷா꞉।


யேன வா ஶாதகம்பத்யுதிர்பாவ்யஸே।
ஸோ(அ)பி லக்ஷ்மீஸஹஸ்ரை꞉ பரிக்ரீடதே।
கின்ன ஸித்த்யேத்வபு꞉ஶ்யாமலம் கோமலம் சந்த்ரசூடான்விதம் தாவகம் த்யாயத꞉।
தஸ்ய லீலா ஸரோவாரிதீ꞉।
தஸ்ய கேலீவனம் நந்தனம்।


தஸ்ய பத்ராஸனம் பூதலம்।
தஸ்ய கீர்தேவதா கிங்கரீ।
தஸ்ய சாஜ்ஞாகரீ ஶ்ரீ꞉ ஸ்வயம்।
ஸர்வதீர்தாத்மிகே ஸர்வமந்த்ராத்மிகே।
ஸர்வயந்த்ராத்மிகே ஸர்வதந்த்ராத்மிகே।


ஸர்வசக்ராத்மிகே ஸர்வஶக்த்யாத்மிகே।
ஸர்வபீடாத்மிகே ஸர்வவேதாத்மிகே।
ஸர்வவித்யாத்மிகே ஸர்வயோகாத்மிகே।
ஸர்வவர்ணாத்மிகே ஸர்வகீதாத்மிகே।
ஸர்வநாதாத்மிகே ஸர்வஶப்தாத்மிகே।


ஸர்வவிஶ்வாத்மிகே ஸர்வவர்காத்மிகே।
ஸர்வஸர்வாத்மிகே ஸர்வகே ஸர்வரூபே।
ஜகன்மாத்ருகே பாஹி மாம் பாஹி மாம் பாஹி மாம்।
தேவி துப்யம் நமோ தேவி துப்யம் நமோ தேவி துப்யம் நமோ தேவி துப்யம் நம꞉।



Shyamala Dandakam stands out because of its complex and unique meter, rich vocabulary, and elaborate descriptions of the beauty, grace, and power of Goddess Shyamala. Kālidāsa’s work paints a vivid picture of the goddess, invoking her grace and blessings for the intellectual and artistic well-being of the devotee. It is believed that reciting this hymn with devotion brings eloquence in speech, knowledge, and artistic inspiration.

Key Aspects of Shyamala Dandakam:
Form and Structure: Unlike other stotras or hymns, which may follow a regular pattern, the Dandakam style allows the poet to express his devotion without being constrained by a fixed metrical scheme. This makes the poem flow almost like prose but with a rhythm and beauty of its own.

Content: The hymn begins with elaborate salutations to Goddess Shyamala, describing her divine form, adorned with jewels, holding a veena (musical instrument), and wearing green garments. The descriptions are rich with metaphors, comparing her beauty to various elements of nature.

Devotional Appeal: By singing the praises of the goddess’s beauty, knowledge, and power, the devotee seeks her blessings for acquiring wisdom, artistic skills, and mastery over language. This hymn is often recited by those in the field of arts, music, literature, and learning.

Melodic Nature: Due to the inherent rhythm in its composition, Shyamala Dandakam is often recited or sung with a melodious tone, making it a favorite among those who practice devotional music.

The hymn is a testament to the genius of Kālidāsa’s poetry, combining devotion, literary excellence, and deep philosophical insight.



Share



Was this helpful?